Het advies van het Voedingscentrum

Het is gunstig voor zowel je gezondheid als het milieu om minder rood en bewerkt vlees te eten en te vervangen voor plantaardige alternatieven zoals ongezouten en peulvruchten. Maar geldt dat ook voor zuivelproducten?

Wat zuivel betreft, is het advies niet zo zwart-wit. Volgens de Gezondheidsraad is het aan te raden om dagelijks zuivel te nemen vanwege de gezondheidsvoordelen. Het gebruik van zuivel hangt samen met een verminderd risico op darmkanker en het eten van yoghurt verlaagt het risico op diabetes type 2. Bovendien zijn melk en melkproducten een goede bron van eiwitten, vitamine B2, B12 en calcium.
Echter, we moeten ook rekening houden met de impact van zuivel op het milieu. De productie van zuivel, net als vlees, draagt aanzienlijk bij aan de klimaatbelasting en brengt diverse milieuproblemen met zich mee.

Het advies van het Voedingscentrum is meer een middenweg. Het is verstandig om voldoende zuivel te nemen om de gezondheidsvoordelen en essentiële voedingsstoffen binnen te krijgen, maar het is niet nodig om méér te nemen dan wat je nodig hebt. Voor volwassenen ligt het advies op 2 tot 3 kleine porties zuivel per dag, wat neerkomt op een totaal van 300-450 milliliter.

 

Gezond plantaardig alternatief

Het kan natuurlijk zijn dat je liever geen dierlijk zuivel wilt nemen, bijvoorbeeld vanuit duurzaamheidsoverwegingen. Er zijn veel plantaardige alternatieven op de markt op basis van soja, rijst, amandel, haver, erwten of kokos. Niet alle varianten zijn echter een gezonde vervanger. In de praktijk is een verrijkte sojadrink de meest volwaardige vervanger. De andere varianten bevatten te weinig eiwitten. Let wel op dat er in jou sojaproducten calcium en vitamine b12 aan toegevoegd is.

Over het algemeen zijn de meeste plantaardige alternatieve minder milieubelastend dan bij koemelk. Toch kent ook de productie van plantaardige alternatieve zijn nadelen. Daarnaast is er op dit moment nog geen onderzoek gedaan naar de korte en lange termijn effecten van plantaardige zuivelvervangers op de gezondheid. Het advies is daarom om de 2 a 3 kleine porties zuivel per dag te nemen. Als je liever een plantaardige vervanger wil drinken, kies dan voor een verrijkte sojadrink. Het liefst de variant zonder toegevoegde suikers.


Dief van je eigen portemonnee

Vaak zijn de plantaardige varianten een stuk duurder dan dierlijke zuivel. De prijs heeft zeker niet alleen te maken met de ingrediënten die erin gaan. De meeste plantaardige varianten bestaan voor een heel groot deel uit water! Je hebt bijvoorbeeld amandelmelk met als hoofdingrediënt water en maar 2,3% amandel of een sojadrink op basis van water en 5,5% sojabonen. En daar betaal je dan bijna €3,- voor.

Laat je niet leiden door merknamen en hoge prijzen. Vaak zijn de b-merken een stuk goedkoper en bevatten even ‘weinig’ ingrediënten.

 

Bron: Seves, M., Stafleu, A. (2022). Zijn plantaardige dranken goed alternatief voor zuivel? Voeding Nu, 2, 27.