We gebruiken kunstmatige intelligentie (AI) steeds vaker: om teksten te schrijven, ideeën op te doen of informatie snel te vinden. Handig, want met één klik heb je een antwoord of een nette samenvatting. Maar een recent onderzoek van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) laat zien dat er ook een keerzijde is: het maakt ons brein lui!
Het onderzoek:
In het onderzoek kregen deelnemers de opdracht om teksten te schrijven. Een deel gebruikte daarbij ChatGPT, anderen niet. Wat bleek? Van de mensen die met ChatGPT werkten, kon ruim 80% zich niet herinneren wat ze net hadden geschreven. Bij de groep die zonder AI werkte, was dat probleem er niet. Sterker nog: de hersenactiviteit van de AI-gebruikers daalde flink, bijna gehalveerd vergeleken met de start. Ook nadat ze waren gestopt met AI, bleef die daling zichtbaar.
Dat klinkt misschien zorgwekkend. Toch is de boodschap niet dat je AI moet mijden. Integendeel: het gaat erom hoe je AI gebruikt. AI kan je helpen om sneller te werken, maar als je alles uit handen geeft, train je je eigen geheugen en denkvermogen minder.
Hoe gebruik je AI slim?
Gelukkig zijn er manieren om AI zo in te zetten dat het je ondersteunt, zonder dat je brein achteruitgaat.
- Laat AI je niet vervangen, maar aanvullen: Gebruik ChatGPT bijvoorbeeld om ideeën te verzamelen of een eerste structuur te maken. Werk de inhoud daarna zelf verder uit. Zo blijft je eigen denkkracht actief.
- Denk eerst zelf, vraag dan pas: Probeer eerst kort te bedenken of op te schrijven wat je zelf weet. Pas daarna kun je AI gebruiken om je gedachten aan te vullen of te checken.
- Blijf oefenen met onthouden: Schrijf kernpunten op papier of herhaal in je hoofd wat je net hebt gemaakt. Zo train je je geheugen, ook als je AI hebt gebruikt.
- Gebruik AI als sparringpartner: Zie ChatGPT niet als een eindproduct, maar als een gesprekspartner. Stel vragen, laat je inspireren, en kies bewust welke ideeën je wel of niet overneemt.
- Beperk je gebruik: Als je merkt dat je voor elk mailtje of bericht AI gebruikt, is dat een signaal om terug te schakelen. Kies bewust wanneer je het inzet en wanneer niet.
Wat levert dit op?
De mensen in het MIT-onderzoek die eerst zónder AI werkten en het pas later toevoegden, hadden de beste resultaten. Zij waren snel én hielden een sterk geheugen en actieve hersenen. Dat laat zien dat je brein sterker wordt als je AI slim combineert met je eigen denkwerk.
AI kan veel gemak geven, maar het is belangrijk dat je niet vergeet om zelf te blijven nadenken. Zie het als een rekenmachine: handig voor grote sommen, maar je moet wel je hoofd blijven gebruiken om de basis te snappen. Gebruik AI dus met beleid: laat het je helpen, niet vervangen. Blijf je brein uitdagen, dat is de beste investering in jezelf.
